Topmelkers Jan Siemen (34) en zijn vader Siemen (62) van Berkum streven naar efficiëntie in de melkproductie van hun 300 melkkoeien. ‘Veel liters melk per koe’, vat Jan Siemen samen. De aanschaf van de CowScout past in deze filosofie. ‘We zitten meer bovenop de vruchtbaarheid en de gezondheid.’

Het eerste dat Jan Siemen van Berkum doet wanneer hij ‘s morgens de stal inloopt is op zijn computer checken hoe het met zijn koeien gaat. ‘Hebben ze de afgelopen dag genoeg gevreten?‘, luidt de vraag van de jonge ondernemer. Hij checkt op het beeldscherm het vreet- en herkauwgedrag van de melkveestapel met 300 koeien. CowScout heeft al een attentielijst klaarstaan met koeien die te weinig gevreten hebben. Zelf checkt Jan Siemen de nieuwmelkte koeien of ze op ‘vreetschema’ liggen. ‘Ik separeer koeien met een attentie op vreettijd, allemaal’, geeft hij zijn werkwijze aan. ‘Die wil ik zelf controleren om te kijken of ze wat mankeren. Bij ongeveer de helft van de gevallen is er niets aan de hand. Die koeien hebben gewoon een mindere dag gehad.’ In de andere gevallen liggen problemen op de loer. ‘Daar ben ik dankzij het monitoren op vreettijd snel bij. Met een pijnstiller kun je ze soms al redden en voorkomen dat de koe echt ziek wordt en we haar moeten behandelen.’ Koeien die (blijven) vreten knappen vaak snel weer op, zo leert de ervaring. ‘De vreet-attentie helpt eventuele problemen aan bijvoorbeeld de baarmoeder of in de stofwisseling vroegtijdig te ontdekken’, noemt de melkveehouder als voorbeeld.

Arbeidsbesparing
De familie Van Berkum heeft sinds een paar maanden CowScout, waarbij elke koe een halssensor om heeft die de vreettijd, de herkauwtijd en ook de activiteit van de koe monitort. ‘Zo zitten we nog meer bovenop de gezondheid van de koeien en bovendien levert het arbeidsbesparing op’, zo merkt Jan Siemen al. ‘Met een groei de afgelopen jaren naar 300 koeien heb je gewoon hulp nodig bij het monitoren van de veestapel. Het kost anders teveel tijd en je loopt nog het risico dat je koeien die aandacht nodig hebben mist’, geeft hij aan. ‘Dan merk je een zieke koe pas op in de melkstal, als de melkgift daalt. Nu heb ik eigenlijk een paar extra ogen in de stal.’
De Van Berkum’s werkten al langer met een tochtdetectiesysteem. ‘Dan kregen de koeien die nog niet drachtig waren een halsband met sensor om en die wisselden we weer wanneer ze drachtig was.’ Wellicht omslachtig, maar het leerde ze wel de voordelen van de sensoren kennen. En dat smaakte naar meer. ‘Met CowScout heeft iedere koe een sensor om de hals en krijgen we echt veel meer gegevens aangereikt om de veestapel nog beter te managen.’

Met name de informatie over de vreettijd vindt Jan Siemen een echte toevoeging. ‘Ik kijk niet eens zozeer naar de exacte vreettijd. Of zo’n koe nu drie uur of acht uur op een dag heeft gevreten zegt me niet zoveel. Er zijn wel oudmelkte koeien die met één uur hun rantsoen binnenkrijgen.’ Het gaat hem om de afwijkingen in het vreetgedrag. ‘Koeien die niet helemaal fit zijn zie je vooral minder vreten, met de herkauwactiviteit haal je ze er niet zo snel uit. Die blijft meestal nog wel op peil, maar de vreettijd neemt meteen af.’ De monitoring van de herkauwactiviteit heeft wel weer andere voordelen, geeft Jan Siemen aan. ‘Laatst hebben we het rantsoen bij de droge koeien wat aangepast, dat zagen we meteen terug in een betere herkauwactiviteit.’

1.000 kilo vet en eiwit
De melkveehouders zijn scherp op de prestaties van hun koeien. Zo scherp zelfs dat ze topmelkers zijn met gemiddelde producties van rond de 14.500 liter melk per koe. Al een aantal jaren lukt het zo om gemiddeld per koe per jaar tegen de 1.000 kilogram vet en eiwit eruit te halen. ‘Een hoge productie is geen doel op zich’, geeft Jan Siemen aan. ‘We willen het voor de koeien zo goed mogelijk doen en dan is een hoge productie het resultaat.’

Lees verder onder de foto